Esnek çalışmanın mutlu çalışanlar yarattığını ve mutlu çalışanların da daha üretken olduklarını biliyoruz, ancak esnek çalışma bundan daha da mı ileri gidiyor? Matthew Jenkin dokuz-beş sistemini bırakmanın bilim ve psikolojisini inceleyerek bunun kariyer beklentilerini artırabileceğini açıklıyor
Karanlık, dondurucu kışları ve nispeten az güneş ışığıyla Finlandiya, dünyanın en mutlu ülkesi olma yolunda beklenmedik bir aday. Ancak bu sene, duygusal olmayan avangart sinemasıyla tanınan ülke, BM’nin en çok ilgi gören yerler listesinin ilk sırasında yer aldı.
2018 Dünya Mutluluk Raporu sıralamasında(1) bu İskandinav ulusu komşuları olan Norveç, Danimarka ve İzlanda izledi. Ortak sauna sevgileri, ofiste zor bir gün geçirdikten sonra bu yorgunluğu atmalarına yardımcı olabilirken belki de yüksek puanlarına katkıda bulunan şey, ülkelerin esnek çalışma saatleri ve cömert ebeveyn izni konusundaki kararlılıklarıdır.
Ancak kariyerinizdeki başarı ve evinizdeki mutluluk ile ne zaman, nerede ve hangi şekilde çalışmanıza karar vereceğiniz bir fırsat eşit olabilir mi?
Cevap, vurgulu bir evet. Güçlü kanıtlar, esnek çalışmanın sadece iş-yaşam dengesini iyileştirmeyeceğini, aynı zamanda mali durumunuz üzerinde olumlu bir etki ve ilerleme için yeni fırsatlar yaratabileceğini de göstermektedir.
Flex+Strategy Group tarafından yapılan ve işletmelerin esnek çalışma kültürleri oluşturmasına yardımcı olan yeni bir araştırma(2), ABD’de esnek çalışma seçeneklerine sahip çalışanlardan yüzde 60’ının "daha üretken ve katılımcı" olduğunu iddia ediyor. Esnek bir şekilde çalışanların yüzde 45’i, esnekliğin "iş arkadaşlarıyla iletişim kurma, yaratma ve yenilik yapma" becerilerini artırdığını düşünüyor.
Ayrıca esnek çalışma, çalışanları da zenginleştiriyor. Centre for Economics and Business Research tarafından hazırlanan bir raporda(3), esnek çalışmanın, bir yıl boyunca işe gidiş-gelişte harcanan toplam zamanda 533 milyon saati azaltabileceği saptanmıştır. Bu durum İngiliz çalışanların yıllık 3,8 milyar £, işe gidip gelen insanların zaman değerleri dikkate alındığında ise 7,1 milyar £ tasarruf etmelerine olanak sağlıyor.
Esnek çalışma, kariyerinizde bir sonraki büyük adımı atmanıza yardımcı olabilir
Esnek çalışma, ücret kesintisi anlamına da gelmez. Esnek çalışma grubu Timewise’ın geçen yılki raporuna göre, iş paylaşımını benimseyen işverenlerin yükselişi, 2016 ve 2017 yılları arasında yüzde beşlik bir artışla yarı zamanlı çalışanlara yıllık 40.000 sterlinden fazla ödeme yapıldığı anlamına geliyor(4). Ayrıca işverenler, üst düzey rollerde iş bölümü yapmaya daha açık hale de geliyor: İlgili grup tarafından anket yapılan beş yöneticiden ikisi, iş bölümünün parçası olarak üst düzey bir rol için adayları işe almayı düşünüyor.
IBM Smarter Workforce Institute’un bir raporu(5), esnek çalışma düzenlemelerinin, kariyer ilerlemesini engellemekten çok, hızlandırabileceğini gösteren daha fazla kanıt sunuyor. Birleşik Krallık ve ABD’den 3.000 profesyonel ve yönetici (kadın ve erkek) üzerinde yapılan bir araştırma, esnek bir şekilde çalışan katılımcıların esnek çalışmayanlara göre son beş yılda iki kez ya da daha fazla terfi ettiklerini ortaya koymuştur. (yüzde 24’e karşı yüzde 33).
Ebeveynleri ön planda tutmak
Esnek çalışma fırsatlarındaki bu olumlu gelişmeler ebeveynler için özellikle faydalıdır. Anne ve babaların standart dokuz-beş sisteminin dışına çıkıp yarı zamanlı ya da uzaktan çalışmasına olanak sağlayarak uzun bir izin döneminden sonra işe koyulmalarını kolaylaştırabilir ve kariyerlerinde ilerlemelerine yardımcı olabilir.
Working Families isimli bir yardım kuruluşu tarafından yapılan araştırmalar(6), esnek çalışma ve diğer girişimlerle iş-yaşam dengesini destekleyen bir işvereni olan ebeveynlerin şirkette kalma olasılığının yüzde 65 daha fazla olduğunu, bunların yüzde 62’sinin daha fazla motive ve üretken olduklarını söylediğini ve yüzde 56’sının ise şirketleri için ellerinden gelenin daha fazlasını yapabileceklerini belirttiklerini ortaya koymuştur. Bain & Company ve Chief Executive Women tarafından yapılan ortak araştırmalar(7), kadınların (genellikle çocuk bakımı taahhütleri olanların) esnek çalışma düzenlemelerinden faydalanmalarının, işlerinde başarılı olma ve terfi alma olasılığını artırdığını gösterdi.
Bununla birlikte, ebeveynlerin tam kariyer potansiyellerine ulaşmalarına yardımcı olmak için esnek çalışma girişimleri için halen yapılması gereken çalışmalar bulunmaktadır. Working Families’in politika ve kampanyalar müdürü Mubeen Bhutta’ya göre, esnek çalışma hâlâ bir iyilik ya da ikramiye olarak görülüyor ve Bhutta, işverenlerin işlerini en başından itibaren esnek olarak tanıtmasını istiyor.
Bhutta durumu şöyle açıklıyor: "İşe alım yapılırken işi gerçekten ele alıp o çalışandan gerçekten ne beklendiği düşünülmeli, beş günlük bir işte değişiklikler yaparak onu dört güne sıkıştırmak yerine esnek bir çalışma programı oluşturulmalıdır. Bunlar, iş yükü açısından birtakım sorunlar ortaya çıkaran konulardır."
Eşitlik ve İnsan Hakları Komisyonu tarafından paylaşılan bu görüş, böyle bir değişikliğin cinsiyetler arası maaş farkını kapatmaya(8) yardımcı olabileceğini iddia etmektedir. Grup, Britanya’nın çalışan babalara daha fazla ücretli izin sunan İskandinav ülkelerini izlemesi gerektiğini ileri sürüyor(9). Bu, daha fazla erkeğin esnek çalışma düzenlemeleri talep etmesini sağlayabilir ve böylece kadınların üzerindeki daha uzun süreli izin alma veya işi bırakma konusundaki baskıyı hafifletmeye yardımcı olur.
Oxford Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nün yaptığı bir çalışma(10), Eşitlik ve İnsan Hakları Komisyonu’nun raporunu yineleyerek, erkekler esnek saatlerle çalışmaya başladıklarında eşlerinin (özellikle anne olanların) saatlik ücretlerinin önemli ölçüde arttığını ortaya koydu (dört yıl sonra yüzde 14,2). Erkek eşin saatlik ücretleri de takip eden dört yıl içinde yüzde 7,4 oranında artmıştır.
Mutluluk arayışı
Mutlu personelin mutsuz çalışanlardan yüzde 12 daha verimli olduğu keşfedilmiştir(11). Meslek terapisti Dr. Roxane Gervais, esnek çalışmanın iş yerinde refahı artırmaya yönelik olumlu bir adım olduğuna inanıyor.
Gervais: "Esnek çalışma, bir şeyleri fazla dert etmemenize ve hayatı biraz daha fazla yaşamanıza olanak sağlayan zamanı size bahşediyor. "Ayrıca, size tekrar düşünmek ve rahatsız edici bir iş sorununun üstesinden farklı ve daha etkili bir şekilde gelmenize yardımcı olabilecek farklı bir yaklaşımı benimsemek için zaman da sağlıyor. Bu zaman, beyninizi rahatlatmaya yardımcı olabilir."
Esnek çalışmanın, verimlilik için bir engel oluşturduğu ve kariyeri öldürebildiği efsanesi yavaş yavaş ortadan kalkıyor.
Minnesota Üniversitesi’nde sosyolog olan Profesör Phyllis Moen, esnek çalışmanın hem çalışanlar hem de şirketler için çok büyük faydalarını gösteren ve American Sociological Review dergisinde yayımlanan araştırmanın(12) yapılmasına yardımcı oldu.
Araştırmada, bir Fortune 500 şirketinde yapılan pilot esnek çalışma programının etkileri incelendi. Sonuçlar kesindi: Programda yer alan çalışanlar, programa katılmayan aynı şirketteki çalışanlara göre hem yaptıkları işten daha tatmin olduklarını hem de tükenmişlik ve psikolojik stres düzeylerinin azaldığını dile getirdiler.
Moen: "Araştırmamız, çalışma saatlerinde ve yerlerinde söz sahibi olmalarına izin verilen çalışanların sadece işleriyle ilgili daha iyi hissetmediklerini, aynı zamanda iş-aile dengesi konusunda daha az çatıştığını da gösteriyor. En önemli noktalardan birisi de bu çalışanların işlerinde daha verimli ve daha üretken olması.
Bugünün çalışanları, işlerini ve aile hayatlarını nasıl yönetecekleri konusunda tavsiye bombardımanına tutuluyor: Yogaya başlamamız, meditasyon yapmamız ya da e-postalarımızı günde yalnızca iki kez kontrol etmemiz gerektiği söyleniyor. Ancak bireysel başa çıkma stratejileri tek başına sorunu çözmez. Çalışmamız, çalışanlara daha fazla esneklik ve kontrol sunan programların yanı sıra daha fazla gözetmen desteği de dâhil olmak üzere, kurumsal inisiyatiflere ihtiyaç olduğunu açıkça ortaya koyuyor."
Matthew Jenkin, İngiliz serbest gazeteci ve The Guardian gazetesinin iş arayanlar ve kariyer değiştirenler için sunduğu topluluk sitesi Guardian Careers’ın eski editörüdür
Kaynaklar:
(1) http://worldhappiness.report/ed/2018/
(2) https://flexstrategygroup.com/
(3) https://cebr.com/reports/impacts-of-a-flexible-working-culture/
(4) https://timewise.co.uk/article/press-release-the-rise-of-generation-job-share/
(5) https://www.theguardian.com/women-in-leadership/2014/apr/24/flexible-working-career-progression-work-life-balance
(6) https://www.familyfriendlyworkingscotland.org.uk/resources/FINAL-Results-paper.pdf
(7) http://www.merryck.com/wp-content/uploads/2016/02/BAIN_REPORT_The_power_of_flexibility_Boosting_gender_parity.pdf
(8) https://www.equalityhumanrights.com/en/our-work/news/shake-working-culture-and-practices-recommended-reduce-pay-gaps
(9) https://www.theguardian.com/society/2017/mar/28/improve-shared-parental-leave-to-cut-gender-pay-gap-urge-mps
(10) http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0950017017708161?journalCode=wesa
(11) http://www.smf.co.uk/wp-content/uploads/2015/10/Social-Market-Foundation-Publication-Briefing-CAGE-4-Are-happy-workers-more-productive-281015.pdf
(12) http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0003122415622391
