Ufukta beliren süper hızlı kablosuz geniş bant, insanların her an, her yerde daha verimli çalışmasına yardımcı olmayı vadediyor. James Day, dijital göçebeler için yeni bir kapı aralarken anlık bağlantıdan bulutla çalışan yapay zekânın daha çabuk benimsenmesine kadar 5G ağlarının neler sağlayacağını araştırıyor
Dünyanın halka açık ilk 5G denemesi Avustralya’da yapıldı ve bu biraz ironik bir durum. Söylenenlere göre, gigabit hızındaki kablosuz geniş bant, yeni kablolar döşemek için Avustralya ve Yeni Zelanda’yı kazma ihtiyacını ortadan kaldırıyor.
5G aslında mobil ağlar, uydular, güç hatları aracılığıyla veya daha önceden gömülü olan kabloların yükseltilmesiyle elde edilen yeni nesil internet hızları için gerçek bir teknolojiden ziyade kolektif bir pazarlama terimidir.
GSMA Intelligence’a(1) göre, hem Kuzey Amerika’da hem de Avrupa ve Asya-Pasifik bölgesindeki büyük pazarlarda önümüzdeki üç yıl içinde ticari lansmanlar, 2019’a kadar da akıllı telefonlar gibi yeni 5G’ye hazır cihazların piyasaya sürüldüğünü göreceksiniz.
Bariz, istikrarlı ve hızlı bağlantı, uzaktan çalışmaya olan bağımlılığımızın artmasıyla hayati bir önem kazanacak: 2020 yılında Birleşik Krallık ve ABD nüfusunun yarısı uzaktan çalışıyor olacak(2)(3). Nesnelerin İnterneti cihazlarına ve yapay zekâya gösterilen talepten henüz bahsetmiyoruz bile.
Bırakalım, şimdilik ağlar bu belayla uğraşsın. Biz de 5G ile daha iyi ve daha hızlı yapabileceğimiz şeylere odaklanalım.
1. Daha iyi kurumsal iletişim
İş ortamındaki iletişim şeklinize bir bakın. Telefon görüşmeleri, görüntülü görüşmeler, e-postalar, kurumsal haberleşme platformları, uzaktan erişim uygulamaları ve içerik yönetim sistemleri… Bunların hepsi verimlilik, kârlılık ve başarı için hayati önem taşıyor.
Şimdiyse hızlı ve güvenilir bir bağlantıya sahip olmadığınız takdirde ilerleme kaydetmenizi engelleyebilecek sorunları düşünün: zayıf ağ kapsama alanı, çağrıların düşmesi, istikrarsız ve düşük çözünürlüklü videoların yanı sıra oturum açma, indirme ve yanıtlamayı etkileyen bant genişliği eksikliği.
Daha geniş kapsama alanına sahip, daha hızlı bir 5G bağlantısının sunduğu gelişmiş mobil geniş bant; yüksek çözünürlüklü video, ses ve görüntülerin çok az gecikmeyle (aktarma talimatının ardından veri aktarımından önceki gecikme) yayınlanması gibi çözümlerle bu sorunları ortadan kaldırmayı vadediyor.
GSMA Intelligence şirketinin kıdemli analisti Dennisa Nichiforov-Chuang: "Dünyanın dört bir yanındaki çoğu mobil operatör, ilk 5G dağıtımlarında müşteriye sunulan can alıcı teklifin gelişmiş mobil geniş bant olacağını söylüyor."
Ofisten (tabii bir ofisiniz varsa) uzaktayken iş birliğine dayalı bir ortamda çalışmayı tercih ediyorsanız ya da müşterileriniz ve iş arkadaşlarınız ile iletişim halindeyseniz anlık iletişim, mevcut sistemlere kıyasla adeta yirmi yaş dişlerinden kurtulmak gibi hissettirecektir.
2. Daha zeki yapay zekâ
Sesle çalışan dijital asistanların metin mesajı ve e-posta yazma, hatırlatıcı ve yapılacaklar listesi oluşturma ya da takvime bir şeyler ekleme gibi, hareket halindeki çalışanlara sunduğu, zaman kazandıran fırsatları düşünün.
Yapay zekâ destekli bulut teknolojisi ile 5G ağlarının birleşimi sayesinde, makinelerin bağlamdaki dili daha hızlı bir şekilde öğrenmesi ve anlaması bekleniyor: Çünkü hepimiz Alexa, Siri, Google Asistan ve Cortana’ya alışırken yanlış anlaşılan istekler her defasında hızımızı kesti.
Tahminlere göre 2020’de tüm aramaların yüzde 50’si sesle(4), yaklaşık yüzde 30’u ekran bile olmadan(5) yapılıyor olacak. İhtiyacımız olan bilgilere ulaşmak, 5G ile daha hızlı ve gittikçe daha güvenilir hale geliyor ve aynı zamanda yapay zekâ destekli hizmetleri de hızlandırıyor.
Bunun en önemli örneklerinden biri Amazon, Google ve Nvidia’nın sundukları gibi metin okuma hizmetleridir. Bir podcast gibi, size okunan PDF belgesine veya ekrana bile ihtiyaç duymadan geri çağrılan sunum notlarına sahip olduğunuzu düşünün. Üstelik görme engelli çalışanlara olan yararlarından bahsetmeye gerek bile yok.
Microsoft HoloLens, kullanıcıların çevrelerindeki ortamla hologramlar yoluyla etkileşimde bulunmalarını sağlar
3. Nesnelerin İnterneti
Bağlı cihazlar, tüm ilgili süreçleri birleştirerek üretimin uzaktan yönetilmesinden teslimatların hızlandırılmasına kadar iş yapma şekillerini değiştiriyor.
5G ağları, Nesnelerin İnterneti’nin artan bağlantı gereksinimlerini karşılayacak şekilde oluşturulduğundan, kilometrekare başına bir milyon cihaza kadar izin verir(6) ve pil ömrünü uzatarak daha fazla enerji tasarrufu sağlar.
Ericsson, 5G’nin önce büyük metropol bölgelerde dağıtılmasını bekliyor(7), çünkü böylece bağlantılı trafik ışıkları, otonom arabalar ve robotlar gibi akıllı şehir çözümlerinin iş seyahatlerine faydası olacak.
Nichiforov-Chuang: "Geniş kitlelerce benimsenmeye devam eden Nesnelerin İnterneti ve yapay zekâ; yenilik, büyüme ve verimlilik iyileştirmeleri için fırsatlar sunuyor. Önümüzdeki on yılda, 5G bu büyük trendlerin gelişiminde etkili olacak."
4. Daha eğlenceli toplantılar
Steve’in, poşet çay sağlayıcısının değiştirilmesiyle elde edilen maliyet tasarrufu ile ilgili olarak altıncı slayta geçtiği konferans görüşmeleri, iş başında uyumaya müsait bir ortam sağlayabilir.
Kullanıcıların gözlüklü veya gözlüksüz olarak 3B sunumlar görüntülemelerini sağlayan 5G holografik arama potansiyeli ise sizi hayrete düşürebilir. Artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik gibi tek yönlü teknolojilerde ek olarak 5G’nin bant genişliği desteğinden yararlanılır.
Microsoft HoloLens, kullanıcıların çevrelerindeki ortamda hologramlarla etkileşimde bulunmalarını sağlarken Microsoft Mixed Reality ise sizin ve iş arkadaşlarınızın avatarları tarafından oluşturulan sanal bir toplantı alanı yaratır. Projeler üzerinde iş birliği yapmak ve fikirler paylaşmak, hem daha dinamik hem de daha heyecan verici hale gelir. Üstelik sahip olmanız gereken yalnızca Windows 10 PC ve bir adet kulaklıktır.
Nichiforov-Chuang: "Sanal gerçeklik ve artırılmış gerçekliğin, üstün veri akışı özellikleri ve daha düşük gecikmeler sunan 5G’nin piyasaya sunulmasından faydalanması bekleniyor."
5. Yeni temel BT terimi: "Ağ dilimleme"
Bir CTO, BT yöneticisi, program veya kod yazıyorsanız "ağ dilimleme", 5G pınarının dibinde ağzınızı sulandırabilecek bir terimdir.
Bu yöntem sayesinde bir 5G sağlayıcısı, hizmetinin bir bölümünü, bir uygulamanın, hizmetin ya da cihazın özel ihtiyaçları için kullanmasını sağlar ve böylece özel, istikrarlı ve büyük bir bant genişliği sunarak daha verimli çalışmanıza olanak tanır.
Her kullanım durumunun taleplerini karşılamak için hız, kapasite, bağlantı ve kapsama alanı tahsis edilir. Örneğin görüntülü aramalar, diğer trafiklerden etkilenmeyecek şekilde yalıtılabilir. Bu da bir siber saldırı, tek bir dilim ile sınırlandırılabileceği için güvenliği artırır.
Paylaşımlı çalışma alanlarında, öğle tatilinde Netflix izleyen kullanıcılardan etkilenmeyen bulut bilişim görevleri için ayrılmış dilimlerden faydalanılabilir ya da aynı evi paylaşan kişiler e-posta trafiğini ve oyun oynamayı birbirinden ayırmak için dilimler ayarlayarak çevrimiçi Call of Duty oyununu her zamankinden daha iyi hale getirebilirler.
"Ağ dilimleme, en umut verici seçeneklerden biridir. Bu yöntem ile operatörler, ağ kapasitesinin tanımlanmış segmentlerini (veya dilimlerini) garantili hizmet kalitesinde belirli bir müşteri için ayırabilir." diyor Nichiforov-Chuang.
James Day, Birleşik Krallık’ta çalışan bir teknoloji gazetecisidir
Kaynaklar:
(1) https://www.gsma.com/mobileeconomy/wp-content/uploads/2018/02/The-Mobile-Economy-Global-2018.pdf
(2) http://smallbusiness.co.uk/half-uk-workforce-remotely-2020-2540827/
(3) https://www.verdict.co.uk/half-us-workforce-will-work-remotely-2020-need-5g-internet/
(4) https://www.campaignlive.co.uk/article/just-say-it-future-search-voice-personal-digital-assistants/1392459
(5) https://www.mediapost.com/publications/article/291913/gartner-predicts-30-of-searches-without-a-screen.html
(6) https://arstechnica.com/information-technology/2017/02/5g-imt-2020-specs/
(7) https://www.ericsson.com/en/press-releases/2017/11/ericsson-predicts-1-billion-5g-subscriptions-in-2023
